Helikopter, gitar ve köpek

Kim bilebilirdi ki 1940′ların ünlü Swing topluluğu Tommy Dorsey orkestrasının haftada 75 dolara çalışan gitaristi Alman asıllı Charles H. Kaman, gün gelecek de “Çağdaş Zamanların Leonardo’su” diye tanınacak ve yıllık 810 milyon dolar gelir ve 18 milyon dolar kâr sağlayan Kaman Corp’un başında oturacak. Charles Kaman’nın bütün hayali pilot olmaktı, ancak bir kaza sonucu bir kulağının duyma yeteneğini kaybetmesi, bu düşü yarıda bıraktı; üstelik artık ünlü bir gitarist olması da çok zordu. Üniversiteyi bitirir bitirmez ilgisini hava taşıtları üzerinde yoğunlaştırdı ve helikopterin öncüsü Igor Sikorsky ile çalışmaya başladı. 1945 yılında, bugünün helikopterlerinde kullanılan denge sistemini geliştirerek bilim tarihinin adsız kahramanları arasına adını yazdırdı. Bu buluşu, ağırlıklı olarak savaş amaçlı olsa da halen çok yaygın olarak kullanılmakta.
Oysa Kaman’ın hayali, çok sevdiği gitarının daha az armonik kaybına uğraması ve daha doğal titreşimlerle kulağa hoş gelen sesler üretmesiydi. Dahimiz, sandallardan tenis raketlerine kadar çeşitli yapıları inceledikten sonra, helikopter örneğinde karar kıldı: “Helikopterde titreşimi dışarı atmaya çalışırsınız, gitarda ise içeri almaya. O zaman ilkel ahşap işçiliğinin yerine kompozit malzemelerle çalışmak neden olmasın?” Sonuçta 1966′da, sırtı ud gibi yuvarlak biçimli, karbon kökenli “lyracord” gövdeli, dünyanın en tercih edilen akustik gitarlarından biri olan eşsiz Ovation Balladeer ortaya çıktı ve günümüze değin halen teknolojisi egale edilemedi. Böylece müzik dünyasına da adını altın harflerle yazdırdı. Yazdırdı, çünkü Ovation akustik gitarın sağladığı ses örgüsü (sound) olanaklarını kullanarak, kendisini aşan pek çok müzisyenin ortaya çıkmasını sağladı.
Kaman köpeklere çok düşkün. Çok sevdiği Alman Çoban’larının belirli bir yaştan sonra ortopedik bir hastalıktan dolayı yaşamlarının kısalmasını eli kolu bağlı kabullenemezdi. Hastalığın oluştuğu organları, birer makine parçasıymışçasına yaklaşarak incelemeye aldı. Köpeklerin genetik haritalarını çıkarttı ve bu yolla sağaltımı gerçekleştirdi. Bir vakıf kurarak bu köpeklerin körlere yardımcı olacak gibi eğitilmelerini sağladı. Huzur içinde yaşadığı arazisindeki sürekli erozyon, Kaman’ı bir gün buldozerin başına oturttu ve 9 metre yüksekliğinde taş örgü bir istinat duvarı inşa etti, hem de harç kullanmadan. Sırrını bir tek kendi biliyor çünkü bu mühendislik harikasının ortada çizimi bile yok.
İşte Charles Kaman, 26 Temmuz 1993 tarihli Business Week’den alınmış özetle bir mucit, bir müzisyen, bir hayvansever ve günümüzün Leonardo’su. Edison’dan çok farklı bir bilim adamı, başladığı hiçbir şeyi yarım bırakmamış, üstelik her zaman buluşlarının kendisinden daha çok tanınmasına gayret etmiş. Sizlere onu tanıtmak bu satırların yazarı için sevinç verici. Neden Charles Kaman derseniz, şunu söyleyebiliriz: O başardı ve elinde çok az olanak vardı. Bizim elimizde ise çok daha büyük olanaklar var. Bizler için de açık kapılar var. Bilgisayar kullanan tasarımcılar, üretimciler ve mühendisler hep birlikte, bilgilerimizi birbirimizle paylaşarak daha ileriye daha gerçekçi gözlerle bakabiliriz. Yalnız bir alanda uzmanlaşma yaklaşımını, insanlığın yararına etkinliklerde uzmanlaşma olarak güncelleştirebiliriz. Çok uzak bir geleceği beklemek zorunda değiliz.

Gökalp Baykal
CAD plus dergisi – Ağustos 1993